Kościół

Ołtarz główny i dwa boczne ufundował Józef Zaręba Skrzyński; wykonano je w Gdańsku w latach 1684 do ok. 1750. Budowa tych ołtarzy jest piętrowa. Główny ołtarz jest czysto barokowy, lewy ma kolumienki rokokowe, a prawy także rokokowe figury. Przy wystroju kościoła pracowali także miejscowi artyści. Wykonywali figury, płaskorzeźby, ażury, złocenia, malowali obrazy na desce i płótnie.

Ołtarz główny, to nie tylko wspaniałe dzieło sztuki, ale godne miejsce dla Matki Bożej. Po bokach są figury świętych dominikańskich. Po lewej stronie jest św. Dominik – z gwiazdą na czole, psem u stóp, w rękach trzyma krzyż i lilię – to założyciel Zakonu; wyżej św. Pius V, papież – w ręce trzyma krzyż, na głowie ma tiarę – znak potrójnej władzy: jako namiestnik Chrystusa, jako głowa Państwa Kościelnego i dawniej jako współrządzący razem z cesarzem wszystkimi państwami i narodami; jeszcze wyżej jest św. Katarzyna Sieneńska z krzyżem i koroną cierniową – doktor Kościoła, współpatronka Europy. Z drugiej strony ołtarza w wieńcu z róż na głowie to św. Róża z Limy; poniżej św. Jacek z monstrancją i figurą Matki Bożej, wielki misjonarz, założyciel pierwszych klasztorów dominikańskich w Polsce; jeszcze niżej św. Tomasz z Akwinu, doktor Kościoła, jedna z największych postaci w Kościele, na jego piersi widoczne słońce, w rękach trzyma kościół i pióro. Na szczycie ołtarza jest obraz z 1719 roku w postaci koniczynki malowany na płótnie przedstawiający ukoronowanie w niebie Najświętszej Maryi Panny. Nad menzą ołtarza jest pięknie zdobiony tron z tabernakulum, a obok dwa adorujące anioły.

Po lewej stronie w nawie głównej znajduje się ołtarz św. Józefa. W centralnym miejscu ołtarza jest duży obraz tego świętego malowany na płótnie. Po bokach są cztery figury świętych dominikańskich: z lewej św. Agnieszka z Montepulcjano oraz św. Piotr z Werony, męczennik; trzy korony na palmie w jego ręce oznaczają trzy dodatkowe nagrody w niebie: za męczeństwo, dziewictwo i głoszenie Ewangelii; z prawej jest św. Katarzyna Ricci oraz św. Ludwik Betrand, misjonarz w Kolumbii; kielich z wężem przedstawia doznany cud, kiedy nie zaszkodził mu podany zatruty napój.

Po prawej stronie w nawie głównej jest ołtarz św. Wincentego Fereriusza. Centralne miejsce zajmuje duży obraz na płótnie tego dominikańskiego wielkiego kaznodziei z napisem Timete Deum – Boga się bójcie. Nad nim jest duży obraz na płótnie św. Walentego. Na szczycie zaś figura św. Katarzyny Aleksandryjskiej, męczennicy z Egiptu w IV w. Po bokach są także cztery figury świętych dominikańskich: z lewej św. Antonin biskup Florencji i bł. Imelda; z prawej jest św. Małgorzata z Węgier oraz św. Albert Wielki, biskup i doktor Kościoła.

Na ścianach prezbiterium po obu stronach są dwa duże płótna przedstawiające św. Jana Chrzciciela: po prawej stronie wobec całego ludu wskazuje on na Jezusa jako baranka; po lewej Jan udziela chrztu Chrystusowi. Oba obrazy pochodzą z początku XVIII w.

W kościele są jeszcze cztery mniejsze ołtarze w stylu barokowym, jeden współczesny i zabytkowa ambona

Ołtarz św. Krzyża znajduje się w lewej nawie. Tu przeniesiono kult św. Krzyża z dawnego kościoła na szczycie. Miejsce to od dawna uchodzi za cudowne. Ośrodkiem jest duży, malowany na płótnie obraz Ukrzyżowanego z Marią Magdaleną u stóp. Obok obrazu są dwie figury: po lewej św. Roch z psem liżącym jego rany w nodze, a po prawej św. Sebastian, męczennik z przełomu III/IV w. Nad obrazem łaciński napis Jezus Nazareński Król Żydowski. Aniołowie trzymają narzędzia męki Pańskiej. Na górze w ozdobnych owalnych ramach jest malowany na płótnie obraz przedstawiający św. Zofię i jej trzy Córki (jest to personifikacja cnót: Wiary, Nadziei i Miłości). Ołtarz ten był poddany konserwacji w 2001 r. Niektóre jego części pochodzą ze starego kościoła św. Krzyża.

W tej samej nawie jest ołtarz św. Jacka Odrowąża: centralne miejsce zajmuje na płótnie malowany obraz tego świętego z Najświętszym Sakramentem i figurką Matki Bożej w rękach; widoczna jest data 1892. Nad nim w okrągłych ramach Pan Jezus z krzyżem, a u Jego stóp w białym habicie bł. Bronisława -norbertanka, krewna św. Jacka. Antepedium przedstawia – dokonany na zniszczonym przez grad zbożu – cud św. Jacka: jak przywraca owo zboże do normalnego stanu. Ołtarz był w konserwacji w 2001/2002 roku.

Ołtarz św. Dominika znajduje się w prawej nawie, przy wejściu do zakrystii. Wykonany na płótnodesce duży obraz św. Dominika, który w rękach trzyma lilię i książkę; u stóp jest pies z pochodnią w pysku zapalający świat. Po obu stronach ołtarza są figury świętych dominikańskich: z lewej św. Antonina z Florencji, biskupa, z wagą w ręce z napisem Deo gratias – Bogu dzięki; z prawej św. Róży z Limy. Na górze popiersie bł. Innocentego, dominikańskiego papieża. Na menzie tabernakulum z 1753 r. Ołtarz pochodzi z XVII/XVIII w. Konserwowano go w 2004 roku.

Ołtarz Serca Pana Jezusa: zrobiony z elementów dawniejszych ołtarzy. Główne miejsce zajmuje duże płótno przedstawiające Serce Jezusa; ponad nim jest namalowany także na płótnie św. Jan Nepamucen w towarzystwie dwóch aniołów. Na szczycie zaś umieszczona jest figura św. Michała Archanioła. Na antepedium słowa: cześć, miłość, wynadgrodzenie. Ołtarz konserwowano w 2006 roku.

Ambona – to wspaniałe dzieło sztuki, które przeniesione zostało ze starego kościoła; jest mowa o niej już w 1688 r. Konserwowana była w latach 1907 – 1917. Na szczycie jest figura Pana Jezusa Kaznodziei; niżej malowany na płótnie obraz św. Jacka, do którego Maryja mówi “Gaude filii Hyacinthe” – ciesz się synu, Jacku. W dolnej części są figury ewangelistów; od lewej: św. Mateusz z aniołkiem trzymającym naczynie z atramentem; następnie św. Łukasz z książką i wołem; w środku Pan Jezus trzymający kulę z krzyżykiem; dalej św. Jan z książką, piórem i orłem; wreszcie św. Marek z książką i lwem.

Obok ambony, w bocznej nawie jest jeszcze jeden ołtarz – poświęcony Bożemu Miłosierdziu. W centralnym miejscu jest namalowany na desce tryptyk: obraz Jezusa Miłosiernego z napisem Jezu, ufam Tobie, a po bokach fragmenty z Dzienniczka św. Faustyny. Ołtarz ten, który postawiono pod koniec poprzedniego wieku jest miejscem modlitw czcicieli Bożego Miłosierdzia.

Na przełomie XX i XXI wieku kościół został gruntownie odremontowany. Na zewnętrzne ściany nałożono nowy tynk; wnętrze zostało pomalowane, i cały kościół pokryto miedzianą blachą. Wyłożono także kamieniem plac przed i obok kościoła.

Na placu przykościelnym zbudowano pięć kapliczek z cegły klinkierowej; na odlanych ze specjalnej masy tablicach są sceny przedstawiające tajemnice czwartej części Różańca świętego – tajemnice światła – ogłoszone przez Jana Pawła II.

Tuż przed frontonem kościoła stoi zbudowana w 1981 roku z czerwonej cegły otwarta kaplica Ukrzyżowanego. W niej umieszczono wykonany w 1867 roku , wiszący niegdyś na zewnętrznej ścianie prezbiterium kościoła krzyż z prawie trzymetrowej wysokości Korpusem.

W odległości około 100 metrów od kościoła jest cudowne źródełko. To tutaj rozpoczął się kult Matki Bożej; najstarsze dokumenty wspominają rok 1336 (ta data uznana jest za powstanie Sanktuarium). Do tego cudownego źródełka przychodzili ludzie; tu się modlili, stąd zabierali wodę, którą z wiarą pili bądź nią się odmywali, tu przy studzience budowali drewniane otwarte kapliczki i w nich wieszali obrazy Matki Bożej. Pod koniec XIX wieku obok źródełka wybudowano kamienną grotę z figurą Matki Bożej z Lourdes; sto lat później przebudowano tę grotę. Dziś także wiernym towarzyszy ta sama wiara. Tutaj bardzo często można spotkać modlących się ludzi, z wiarą czerpiących wodę z cudownego źródełka. O wdzięczności za doznane łaski świadczą także wiszące przy grocie wota.

Nieco wyżej kościoła i klasztoru, na wzgórzu, jest kaplica św. Anny, a obok niej cmentarz zakonny, na którym spoczywają stróże tego Sanktuarium, ojcowie i bracia dominikanie. W kaplicy św. Anny każdego roku w Wigilię Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny rozpoczyna się uroczystość “zaśnięcia i pogrzebu Matki Bożej”. Stąd wyrusza procesja, w czasie której dziewczęta ubrane w białe suknie niosą na ramionach figurę Matki Bożej Zaśniętej.

Na szczycie boreckiego wzgórza zbudowana jest kaplica Matki Bożej Bolesnej. Powstała ona pod koniec XIX wieku w miejscu, gdzie dawniej stało drewniane sanktuarium. W tym miejscu odbywały się w 1886 roku uroczystości 550 – lecia powstania sanktuarium; tutaj także w 1919 roku odbyła się uroczystość koronacji Cudownego Obrazu. W tej kaplicy jest tzw. Dzwonek Loretański, którym dzwoni się wtedy, kiedy ktoś nie może skonać; jest powszechna wiara ludu, że Maryja wyprasza łaskę szybkiego skonania.